ترافرم (Terraform) یک ابزار متن‌باز برای مدیریت زیرساخت به‌صورت کد (Infrastructure as Code یا IaC) است که توسط شرکت HashiCorp توسعه داده شده. این ابزار به شما اجازه می‌ده زیرساخت‌های فناوری اطلاعات مثل سرورها، شبکه‌ها، پایگاه‌های داده و سرویس‌های ابری رو با استفاده از فایل‌های پیکربندی متنی تعریف، مدیریت و نسخه‌بندی کنی. به جای اینکه به‌صورت دستی سرورها رو راه‌اندازی کنی یا تنظیمات رو تغییر بدی، با ترافرم می‌تونی همه‌چیز رو به‌صورت خودکار و با یه زبان ساده و خوانا به اسم HCL (HashiCorp Configuration Language) انجام بدی. هدف اصلی ترافرم اینه که فرآیند ساخت، تغییر و مدیریت زیرساخت رو سریع‌تر، امن‌تر و قابل‌اعتمادتر کنه.
ترافرم با ارائه‌دهنده‌های مختلف (Providers) کار می‌کنه، یعنی می‌تونی ازش برای مدیریت منابع در پلتفرم‌های ابری مثل AWS، Azure، Google Cloud یا حتی سرویس‌های محلی و سفارشی استفاده کنی. این ابزار از یه مدل declarative (اعلانی) استفاده می‌کنه، یعنی تو فقط می‌گی چی می‌خوای (مثلاً یه سرور با مشخصات خاص) و ترافرم خودش می‌فهمه چطور اون رو بسازه یا تغییر بده.
قابلیت‌های ترافرم
مدیریت چندابری (Multi-Cloud): ترافرم می‌تونه منابع رو در چندین ارائه‌دهنده ابری به‌صورت همزمان مدیریت کنه. مثلاً می‌تونی یه برنامه رو روی AWS و یه پایگاه داده رو روی Azure راه‌اندازی کنی، همه با یه فایل پیکربندی.
زیرساخت غیرقابل‌تغییر (Immutable Infrastructure): به جای تغییر زیرساخت موجود، ترافرم هر بار که تغییری می‌دی، یه نسخه جدید می‌سازه و قبلی رو نگه می‌داره. این کار باعث می‌شه بتونی به‌راحتی به حالت قبل برگردی (Rollback).
ماژول‌ها (Modules): ترافرم از ماژول‌ها پشتیبانی می‌کنه که مجموعه‌های قابل‌استفاده مجدد از پیکربندی‌ها هستن. مثلاً می‌تونی یه ماژول برای یه وب‌سرور بسازی و بارها ازش استفاده کنی.
ارتباط با APIها از طریق ارائه‌دهنده‌ها (Providers): با استفاده از افزونه‌های ارائه‌دهنده، ترافرم می‌تونه با صدها سرویس مثل Kubernetes، Docker، GitHub و حتی سرویس‌های SaaS کار کنه.
برنامه‌ریزی و پیش‌نمایش (Plan): قبل از اعمال تغییرات، ترافرم یه برنامه (Plan) نشون می‌ده که قراره چی ساخته، حذف یا تغییر کنه. این قابلیت کمک می‌کنه خطاها رو قبل از اجرا ببینی.
مدیریت حالت (State Management): ترافرم وضعیت فعلی زیرساخت رو تو یه فایل حالت (State File) نگه می‌داره و با مقایسه اون با پیکربندی دلخواه، تغییرات لازم رو اعمال می‌کنه.
پشتیبانی از نسخه‌بندی: چون پیکربندی‌ها به‌صورت کد هستن، می‌تونی اونا رو تو سیستم‌های کنترل نسخه مثل Git ذخیره کنی و تغییرات رو با تیم به اشتراک بذاری.
مزایای ترافرم
سادگی و سرعت: زبان HCL ساده و قابل‌فهمه و باعث می‌شه سریع‌تر زیرساخت رو تعریف کنی. نیازی به نوشتن اسکریپت‌های پیچیده نیست.
قابلیت حمل و انعطاف‌پذیری: می‌تونی یه پیکربندی رو تو محیط‌های مختلف (مثلاً محلی، ابری یا تست) بدون تغییر اجرا کنی.
کاهش خطای انسانی: چون همه‌چیز خودکاره، احتمال اشتباهات دستی مثل فراموش کردن یه تنظیم کم می‌شه.
مقیاس‌پذیری: ترافرم بهت اجازه می‌ده به‌راحتی منابع رو زیاد یا کم کنی، مثلاً تعداد سرورها رو بر اساس نیاز افزایش بدی.
جامعه بزرگ و متن‌باز بودن: ترافرم یه جامعه فعال داره که ماژول‌ها و افزونه‌های زیادی رو توسعه می‌ده. این یعنی همیشه به‌روزه و پشتیبانی خوبی داره.
سازگاری با DevOps: ترافرم با ابزارهای DevOps مثل CI/CD (ادغام و استقرار مداوم) به‌خوبی کار می‌کنه و به تیم‌ها کمک می‌کنه زیرساخت و برنامه رو همزمان مدیریت کنن.
کاهش هزینه‌ها: با خودکارسازی و استفاده بهینه از منابع، می‌تونی هزینه‌های توسعه و تست محیط‌ها رو کم کنی، چون فقط وقتی نیاز داری اونا رو می‌سازی.